نەوید مێهرئاوەر:
کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان وەک حێزبێکی سیاسی دەروەست و بەرپرس لە بەرانبەر داخوازییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستاندا پێویستی بە خۆ فرموولەکردنێکی زیاتر هەیە و بۆ ئەم دەورەیە لانی‌زۆری مەجال کە لە بەردەستیەتی تا گرتنی کونگرەی ١٤ەیە، هەر بۆیە وێڕای کاری چڕوپڕی هاوڕێیان بۆ ئامادەکاریی کونگرە، ڕوونکردنەوە و فورموولەکردنی ڕوانگەی کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان لە مەڕ پرسە بنگەییەکان، واتا پرسەکانی نەتەوەیی، ژنان و چینایەتی. ئەرکی هەموو ئێمە ئەندامانی کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستانە و پيویستە کە ئەم پرسگەلە زیاتر بورووژێنن تا ڕەنگە دۆستانی دیکە و چالاکانی سیاسی و ڕۆشنبیرانی کوردستان و خەمخۆرانی خەڵکی کوردستانیش جگە لە ئەندامان، بەشداری ئەم باسانە بن و ببن بە یارمەتیدەری ئێمە و پێکەوە بۆ ئاسۆی بە تەمومژکراوی پرسی کوردستان وەک وڵاتێکی داگیرکراو هەنگاوی جیددیتر و ڕوونتر لە ئێستە بنێین.
کۆمەڵە هەر لە سەرەتای بەشداریکردنی لە بزووتنەوەی کوردستان و خۆ ناساندنی بە خەڵک لەم شۆڕشەدا دەوری کاریگەری لە سەر ئەو سێ پرسە لە کوردستان بووە و سەرەڕای
فەراز و نشێوەکانی بەردەمی خۆی و رووداوە تاڵەکان جێ‌پەنجەی دیارە و هێشتا لە کۆمەڵگە جێ هیوایە و ئاڵاهەڵگری یەکێک لە ئاسۆە ڕوونەکانە بۆ گەیشتنی خەڵکی کوردستان بە کەنارێکی ئارام و کۆمەڵگەیەکی شیاوی ژیانی مرۆڤ.
کۆمەڵە لە شۆرشی کوردستاندا بەشداریی هەمەلایەنەی کردووە و خەڵکی کوردستانی بۆ وەدیهێنانی مافەکانی خۆیان هانداوە و پێشەنگایەتی کردووە و نێوەرۆکی ئۆمانیستی بەم خەباتە بەخشیوە و کاریگەر بووە لە ڕاکێشانی سەرنجی خەڵکی دیکە بۆ شۆرشەکە و پووچەڵکردنەوەی ئەو تۆمەت و ناو و ناتۆرەیە کە لە لایەن دووژمنان و دەسەڵاتدارانەوە دەخرایە پاڵ خەڵکی کوردستان و شۆرشەکەی.
کاتێک کە کۆمەڵە پرسی ژنی لە کوردستان ورووژاند لە لایەکەوە دوژمنان و کۆنەپەرستان کەوتنە دژایەتیکردن و تۆمەت لێدان و هەموو ئیمکاناتی مرۆیی و مادی خۆیانیان خستەگەڕ تا لەو تابۆ شکاندنەی کۆمەڵە بە قازانجی دواکەووتویی و پاراستنی باڵادەستیی نێرینە کەڵک وەربگرن لە لایەکی دیکەوە بەداخەوە بپارێزانی ئەودەمی نێو شۆرشی کوردستانیش دەوریان لە هەوڵ بۆ خەوشدارکردنی کۆمەڵە کەم نەبوو بەڵام بە خۆشیەوە نە دووژمنایەتی داگیرکەران و مەداحانی ئێرانی نە بەرچاو تەنگیی ناوخۆیی نایانتوانی ڕێگە لە گەشەی خەباتی ژنان لە کوردستان بگرن و سەرەڕای نیزامی ئایینی و بە خزمەتگرتنی خوێندنگە، میدیا و مزگەوت و هەموو دەرفەتەکان لە لایەن دەسەڵاتی ئایینیی پیاومەزنەەوە سەرەڕای پەرەدان و ڕەواییدان بە ژن‌کوشتن و بێبەش کردن لە بەش و … بە شێوەی یاسایی، بیری ئازادیی ژن و رزگاری کۆمەڵگە کە بە پرسی ژنەوە بەندە زۆر پەرەی گرتووە و بەشداری و خۆڕاگریی ژنانی ئازادیخواز کاریگەر بووە و ئەو گووتارە ئێستە ئیتر مڵکی کەس نییە و بزووتنەوەی کوردستان خاونداریەتی لێدەکات.
گەڕاندنەوەی حورمەت بۆ کرێکار و زەحمەتکێش بۆ ئەوانەی وزە و ژیانی خۆیان بۆ کڕینی نان ئەفرۆشن لەو شانازیانەیە کە جێ پەنجەی کۆمەڵەی پێوە دیارە. دامەزراندی یەکێتی و ئەنجۆمەنە کرێکارییەکان، یەکێتیی جووتیاران و هتد باوەڕ بەخۆیی بە کرێکار و زەحمەتکێشی کورد بەخشی تا لە کارگا و مەزرا خۆیان بە کویلە نەزانن و لە قازانج و بەرژەوەندیی خۆیان تێبگەن و کۆمەڵگەی قازانجپەرەستی سەرمایەداری بناسن و هەوڵ بۆ ڕزگاری لە چنگی خاونکار و ئاغاو دەرەبەگی سوننەتی بدەن.
بەشداریی کۆمەڵە لە پرسە جۆربەجۆرەکانی کۆمەڵگە و شۆڕشی کوردستاندا شوێندانەرییەکی مێژووییە و کاریگەریی خۆی لە شۆڕشی ژینا و “ژن. ژیان. ئازادی”دا نیشاندا بەڵام ئەوە ڕابردوویە و ئێستە ئیتر شۆڕشی کوردستان و خەڵکی شۆڕشگێر تێگەیشتن و زانیاریی پێویستیان بۆ پاراستنی ئەو دەستکەوتانە هەیە و خاوندارێتی لێ ئەکەن هەر بۆیە کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان لەم سەروبەندی کۆنگەریەدا پێویستە ڕوونتر ئاسۆی خۆی بۆ قۆناخی نوێ و خەباتی سەردەمیانە و ئەمڕۆیی بۆ کۆمەڵگە وێنا بکات.
پرسی نەتەوەیی
هەتا چارەنووسی کوردستان بە ئێرانەوە بەسترابێتەوە و تا ئەوەکاتەی هەلومەرجی گشتپرسیی بۆ کورد بۆ بڕیاردان لەسەرچارەنووسی سیاسیی خۆی دەڕەخسێ ــ کە دەبێ بۆ گەیشتن بەو ئامانجە شێلگیرانە تيبکۆشین. ــ کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان دەبێ هیچ دەرگایەک بۆ هاوکاریی هێزەکانی دیکەی دەرەوەی کوردستان بۆ ڕووخانی کۆماری ئیسلامی لە خۆی دانەخات. پاش ڕووخانی کۆماری سيدارەش بە هەرشيوەیەک یان هەرفۆرميک خەڵکی کوردستان بڕیاری لە سەردەدا یان هەلوومەرج بە دەر لە ئیرادەی گەلی کورد دەیخوڵقێنێ دەبێ پاريزەری هەر ڕاددە لە دەسکەوت بین کە خەڵکی کوردستان وەدەستی دێنن وهاوکات بە ڕوونیی ويڕای دەربڕینی ڕوانگەی خۆمان و نیشاندانی ستراتژیمان لە پرسی کوردستاندا هەوڵەکانی خۆمان بۆ گەێشتی گەلی کورد بەو ئامانجەی کە کۆمەڵە مەبەستیەتی وەگەڕ خەین و ستراتیژی خۆمان سەبارەت بەو پرسە ڕوون و ئاشکرا بەیان کەین و
بە پێ توانای سیاسی، جەماوەری و ماددیی خۆمان کاری بۆ بکەین.
لەم ڕووەوە کە کوردستان تەنیا بەستێن و سەرەکیترین مەیدانی کاری ئێمەیە و پشتیوانیی خەڵک لە ڕووانگەمان و پەیوەست‌بوونی لاوان بە بەشە ئاشکرا و نهێنییەکانی کۆمەڵەوە و سەرنج و بیروڕای خەڵکی دەرەوەی خۆمان ڕوو لە ئێمە هەر لە کوردستانە و قەڵای لە بن نەهاتوومان هەر کوردستانە، ئێمە حێزبێکی کوردستانین و دەرد و رەنج و شادی و خۆشی خەڵکی کوردستان هی ئێمەشە و لەم ڕووەوە پرسی بزووتنەوەی ڕزگاریخۆازیی خەڵکی کوردستان پرسی سەرەکی ئێمەیە و لە هەموو بوارەکانی ئەو خەباتەدا بەشدارین و خاونداریەتی لێ ئەکەین.
ئەگەر مێژووی خەباتی خەڵکی کوردستان هەڵدەینەوە پڕ لە داگیرکاری و خوێن و تاڵانکردن و وێرانکردنی ئەو نیشتمانەیە لە لایەن داگیرکەرانەوە، هەر جارە وبە بیانویێکەوە، هەمیشەش کوردستان لە هەر دەوەرەیەکدا بەشێوەی خۆی تا ئەوجێگایەی کە وزەی فیکری و فیزیکی هەبووە و ڕێبەریی کراوە بەرەنگاری داگیرکەران بووەتەوە و تا ئێستاکەش هەر کوردستان وەک نیشتمانی کوردان ددانی پێدا نەنراوە بەڵام ئەگەر ئەوانەش وەڵا نین و باسیان نەکەین تەنیا سەرنجێک بە مێژووی هاوچەرخ بدەین تەنانەت کۆماری کوردستان و ڕووداوەکانی پاش ئەویش وەلا بنێین وەک نموونەیەک پاش ڕووخانی ڕژیمی پاشایەتی لە بەرچاو بگرین کە کوردیش بەقەدەر قۆرسایی خۆی لە ڕووخاندنیدا بەشدار بوو بینیمان کە چلۆن کۆماری ئیسلامی کوردستانی داگیرکردەوە و بۆ خەڵکی کوردستان تێچووەکەی چەندە بوو.
پرسی ژن
پرسی ژن وەک پرسێکی گرنگ و نەک پاش پرسەکانی دیکە بەڵکوو هاوکات لە گەڵ پرسی نەتەوەیی ئەرکی سەرشانی تێکۆشەرانی کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستانە، چوونکە کۆمەڵگای کوردستان بە بێ هەنگاوی جیددی بۆ پرسی ژن، وەک مرۆڤ سەرکەوتنی مسۆگەر نییە و ئەگەر کۆماری ئیسلامیش بڕۆات و پیاوانی کوردیش دەسەڵاتدار بن هیشتا کوردستان هەر یەخسیر و دیلە، هەر بۆیە نابێ ئێمە دیسانەوە ئەوە قۆناغە ببینینەوە.
واتای چەپ
وەک چۆن لە زۆربەی وڵاتانی دیکەی ئەم گۆی زەوییەدا لە پەرلمانەکان و جڤاتەکاندا بەرەی جۆر بە جۆر و لێک جیاواز بە خۆاست و ڕەنگە ستراتیژی جیاوەزیشەوە بوونیان هەیە. کۆمەڵەی زەحمەتکێشانیش وێڕای خاوندارێتی لە بزووتنەوەی ڕزگاریخۆازیی خەڵکی کوردستان بۆ سەروەری خۆی بە ستراتیژیی دیاریکراوی خۆیەوە لە بەرەی چەپی ئەو بزووتنەوە وستاوە و دەوستێ.
چەپ لە ڕوانگەی ئێمەوە دەبێ هەڵگری مەفهوومی ئۆمانیستی، واتا “مرۆڤ تەوەر” بێت و هاوسەنگیی هێز لە نێوان داخۆازییە نوێیەکان و بەرەی سوننەتی دا بپارێزێ.
پرسی چینایەتی
دەسەڵاتی چینەکانی کۆمەڵگە لەم سەردەمەدا بەسراوەتەوە بە سەرمایەدارییەوە، واتا نەزمی سەرمایەداری هەموو دونیای تەنیوە و ژیانی خەڵک لە سەر ئەو نەزمە سەقامگیرە، دیارە حوکمڕانیی سەمایەداری لە وڵاتێکەوە بۆ وڵاتی دیکە جیاوزایی ڕواڵەتییان هەیە بەڵام بە نێوەرۆک یەک ئامانج دەپێکێ ئەوەیش بریتیە لە فرۆشتنی وزە لەلایەن زۆرینەی دانیشتوانی کۆمەڵگەوە و سوودبردنی کەمینەیەک، بەڵام لە هەر وڵاتيکدا بە پێ هاوسەنگیی هێز لە نێوان سەرمایەدار و کرێکاراندا شێوە و چۆنییەی هەڵسوکەوتی خاونکار و کرێکار جیاوازە، لە وڵاتانی پیشەسازی کە لە گەڵ پێشکەوتنی تەکنیک ئاستی داخۆازیی خەڵکیش چووەتە پێش ولە هەرکوێ کە کرێکاران خویانیان پتر ڕێکخستوە توانیویانە سەندیکا و یەکێتیی کرێکاران بسەپێنن و تا ڕاددەیەک پارێزگاری لە مافەکانیان بکات و بە یەکێتیی خۆیان لە هەندێ بواردا پاشەکشە بە سەرمایەداری بکەن، لە زۆر شوێنیش یاسای بەرهەم هێنان گۆڕاوە و کرێکارن لە هەندی شوێن کراون بە خاون‌پشک ئەمە بۆ خۆی ڕێگەی خۆش‌کردوە تا ئەم شێوە لە حوکمڕانیی ڕەواییەکی دیکە وەخۆی بدات بەڵام هەر هەمان نەزمە و چەوساندنەوە هەر بەردەوامە، لە داهاتووی کوردستاندا چاوەڕۆانی هیچ نەزميکی دیکە لە بەڕێوەبردن ناکرێت. تەنیا ڕێگەی ئەم سەردەمە ڕێفۆرم لە چوارچێوەی ئەم سیستمەیە بە قازانجی چینی كرێكار و بەهێزكردنی سەندیكا و رێكخراوە كرێكارییەكان، لەم جۆرە دەسەڵاتدارەتییەدا کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان ئەرکیەتی کرێکاران هان بدات و پشتگیرییان بکات بۆپاراستنی بەرژەوەندییەکانی خۆیان لە ڕێگەی ڕێفۆرمەوە تێبکۆشێ بۆ کەمکردنەوەی مەودای چینایەتی